در تجارت با کشورهای خارجی و حتی در خرید و فروش‌های داخلی، قواعد و مقرراتی برای حمل تعیین شده است که به آن‌ها اینکوترمز می‌گویند. یکی از ترم‌های متداول که در انواع روش‌های حمل هوایی، دریایی، جاده‌ای و ریلی کاربرد دارد، ترم DDP است. در این ترم، فروشنده و خریدار وظایف و مسئولیت‌های مشخصی بر عهده دارند و ریسک آسیب به کالاها و ازبین‌رفتن آن‌ها درست از نقطه مکانی تحویل از فروشنده به خریدار منتقل خواهد شد. بنابراین، در این قاعده تعیین زمان و مکان دقیق تحویل کالاها اهمیت ویژه‌ای دارد. با توجه به اینکه ترم DDP برای کلیه روش‌های حمل در صادرات و واردات کاربرد دارد، در این مقاله از بلاگ تاو به تعریف این ترم پرداخته و از وظایف خریدار و فروشنده خواهیم گفت.
ترم DDP چیست؟
ترم DDP مخفف اصطلاح Delivered Duty Paid و به معنی «تحویل پرداخت‌شده» است. در این قاعده، کالاها به‌صورت ترخیص‌شده و آماده تخلیه روی وسیله نقلیه در محل مقرر به خریدار تحویل داده می‌شوند. بنابراین، مانند ترم‌های دیگر، فروشنده تا زمانی مسئول ریسک‌ها و خطرهای حمل کالاها خواهد بود که محموله به خریدار تحویل نشده باشد. درنتیجه، در قاعده DDP خریدار و فروشنده باید توافق‌نامه تحویل تنظیم کنند.
روش حمل
از قاعده DDP می‌توان برای هر روش حملی (شامل هوایی، دریایی، جاده‌ای و ریلی) استفاده کرد.
حداکثر مسئولیت
اگر محل تحویل در ترم DDP در مقصد تعیین شده باشد و طبق قرارداد فروش، فروشنده مسئول پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و مالیات باشد، ترم DDP در میان انواع ترم‌ها بیشترین مسئولیت را برای فروشنده خواهد داشت. بنابراین، اگر قصد صادرات کالا را دارید، در انتخاب این ترم بیشتر دقت کنید.
تعیین محل دقیق تحویل کالاها
فروشنده و خریدار باید مکان دقیقی را به‌عنوان محل تحویل محموله تعیین کند. دلیل اصلی اهمیت انتخاب چنین مکانی، مشخص‌شدن نقطه انتقال ریسک از فروشنده به خریدار است. علاوه‌براین، تمامی هزینه‌ها تا قبل از رسیدن بار در نقطه تحویل بر عهده فروشنده است. بنابراین، برای تخصیص هزینه‌ها بین خریدار و فروشنده نیز باید این نقطه به‌دقت مشخص شده و در قرارداد فروش ذکر شود.
وظایف فروشنده و خریدار در ترم DDP
در ترم DDP وظایف خریدار و فروشنده به‌خوبی مشخص شده است. بنابراین، با تعیین زمان و نقطه تحویل کالاها، حدود وظایف و شروع مسئولیت‌ها نیز مشخص خواهد شد.
وظایف فروشنده در ترم DDP
فروشنده در ترم DDP وظایف زیر را بر عهده دارد.
وظایف عمومی
- فروشنده باید مطابق با قرارداد فروش و فاکتور فروش کالاها را آماده کند.
- فروشنده باید فرایند حمل را انجام دهد. اما بر طبق قرارداد اگر بین خریدار و فروشنده توافق صورت گرفته باشد، فروشنده می‌تواند از خریدار بخواهد که او تشریفات گمرکی مقصد را انجام دهد.
- مدارک و مستندات فروش و حمل می‌تواند به‌صورت فیزیکی یا الکترونیکی صادر و ارسال شود.
تحویل‌دادن کالاها
- فروشنده باید کالاها را در نقطه مکانی دقیقی که در مقصد مشخص شده است، روی وسیله حمل و آماده برای تخلیه در اختیار خریدار قرار دهد.
- فروشنده باید کالاها را در نقطه مکانی تحویل، در بازه زمانی تعیین‌شده به خریدار تحویل دهد.
انتقال ریسک از فروشنده به خریدار
- فروشنده تا زمان تحویل کالاها در نقطه مکانی دقیق مشخص‌شده در قرارداد فروش، مسئول آسیب به کالاها یا ازبین‌رفتن آن‌ها خواهد بود.
- در شرایطی که خریدار در بازه زمانی تعیین‌شده برای دریافت کالاها در نقطه مکانی تحویل اقدام نکند، ریسک ازبین‌رفتن و آسیب به کالاها با خریدار خواهد بود.
حمل و نقل کالاها
- فروشنده باید برای عقد قرارداد حمل کالاها اقدام کند.
- پرداخت هزینه‌های حمل‌ونقل بر عهده فروشنده است.
- اگر نقطه مکانی دقیقی برای تحویل کالاها در قرارداد فروش تعیین نشده باشد، فروشنده باید با درنظرگرفتن موارد مختلف، بهترین نقطه مکانی برای خریدار را انتخاب کند.
- فروشنده باید کلیه الزامات ایمنی حمل‌ونقل کالا تا نقطه مکانی تحویل و مقصد را رعایت کند.
بیمه باربری کالاها
فروشنده هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال خریدار برای عقد قرارداد بیمه باربری و پرداخت هزینه بیمه ندارد.
تشریفات گمرکی صادرات و واردات
- فروشنده باید تشریفات گمرکی صادرات را از کشور مبدأ یا هر کشور دیگری که کالاها از آن ارسال می‌شود، و تشریفات گمرکی در مقصد را انجام دهد.
- در برخی موارد، فروشنده حتی مسئول انجام تشریفات گمرکی کالاها در گمرک‌های بین مسیر نیز خواهد بود.
- فروشنده باید هزینه تشریفات گمرکی صادرات و مالیات را بپردازد.
بازرسی کالاها، بسته‌بندی کالاها و برچسب‌گذاری
- فروشنده باید هزینه‌های بازرسی کالاها شامل بررسی کیفیت، توزین و شمارش کالاها را بپردازد.
- فروشنده باید کالاها را مطابق با قرارداد فروش و با هزینه خود بسته‌بندی و آماده کند، مگر اینکه حمل کالای موردنظر در تجارت بین‌المللی به بسته‌بندی نیازی نداشته باشد.
- فروشنده باید برای برچسب‌گذاری کالاهای بسته‌بندی‌شده مطابق با استانداردها و قوانین گمرک‌های مبدأ، بین مسیر و مقصد اقدام کند، مگر اینکه در توافق بین خریدار و فروشنده، نوع دیگری از برچسب‌گذاری انتخاب شده باشد.
تخصیص هزینه‌ها
- فروشنده باید تمامی هزینه‌های مربوط به کالاها تا زمان و مکان تحویل به خریدار را بپردازد، مگر اینکه پرداخت هزینه‌ای طبق توافق بر عهده خریدار باشد.
- اگر طبق قرارداد فروش، هزینه تخلیه بر عهده فروشنده باشد، فروشنده باید برای پرداخت آن اقدام کند.
- فروشنده باید با هزینه خود برای صدور و ارائه مدارک و مستندات فروش و سند حمل و تحویل کالا اقدام کند.
- هزینه‌ها و عوارض گمرکی و مالیات مربوط به صادرات کالاها بر عهده فروشنده است.
- اگر خریدار برای کمک به فروشنده برای تهیه مدارک و مستندات حمل و فروش کالا هزینه‌ای پرداخت کرده باشد، فروشنده باید با خریدار تسویه کند.
اعلام‌ها
فروشنده موظف است هرگونه اعلامیه‌ای را که خریدار برای تحویل کالاها به آن نیاز دارد صادر و ارسال کند.
وظایف خریدار در ترم DDP
خریدار در ترم DDP وظایف زیر را بر عهده دارد.
وظایف عمومی
- خریدار باید هزینه کالاها را مطابق با قرارداد فروش و فاکتور فروش به فروشنده پرداخت کند.
- خریدار باید اسناد و مدارک فیزیکی و الکترونیکی حمل و فروش کالا را که فروشنده صادر و ارائه کرده است، بپذیرد.
تحویل‌گرفتن کالاها
خریدار باید کالاها را در بازه زمانی و نقطه مکانی مشخص‌شده از فروشنده تحویل بگیرد.
انتقال ریسک از فروشنده به خریدار
- خریدار از زمان تحویل کالاها در نقطه مکانی مشخص‌شده مسئول ریسک آسیب به کالاها و ازبین‌رفتن آن‌ها خواهد بود.
- اگر خریدار در زمان و مکان مشخص‌شده برای دریافت کالاها اقدام نکند، ریسک آسیب و ازبین‌رفتن کالاها بر عهده خریدار خواهد بود.
- اگر خریدار اعلامیه‌های لازم برای تعیین زمان و نقطه مکانی تحویل را به‌موقع برای فروشنده ارسال نکند، خریدار مسئول ریسک آسیب به کالاها و ازبین‌رفتن آن‌ها خواهد بود.
حمل و نقل کالاها
خریدار هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال فروشنده برای عقد قرارداد حمل و پرداخت هزینه‌های آن ندارد.
بیمه باربری
- خریدار هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال فروشنده برای عقد قرارداد بیمه باربری ندارد.
- در صورت نیاز به خرید بیمه باربری، خریدار باید اطلاعاتی را که فروشنده برای تهیه پوشش‌های بیمه‌ای به آن نیاز دارد، در اختیار فروشنده قرار دهد.
سند حمل و تحویل کالاها
خریدار باید سند حمل و تحویل ارائه‌شده توسط فروشنده را بپذیرد.
تشریفات گمرکی صادرات و واردات
در شرایطی که فروشنده درخواست داشته باشد، خریدار باید با ریسک و هزینه فروشنده برای تهیه اسناد و اطلاعات لازم تشریفات گمرکی صادرات در مبدأ، تشریفات گمرکی در بین مسیر و تشریفات گمرکی در مقصد اقدام کند.
بازرسی کالاها، بسته‌بندی کالاها و برچسب‌گذاری
خریدار هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال فروشنده برای بازرسی کالاها، بسته‌بندی کالاها و برچسب‌گذاری آن‌ها ندارد.
تخصیص هزینه‌ها
- تمامی هزینه‌های مربوط به کالاها از زمان تحویل آن در نقطه مکانی مشخص‌شده بر عهده خریدار است.
- تمامی هزینه‌های تحویل‌گرفتن و تخلیه کالاها از روی وسیله نقلیه بر عهده خریدار است، مگر اینکه خریدار و فروشنده در قرارداد فروش روی پرداخت هزینه‌ها توسط فروشنده توافق کرده باشند.
- اگر فروشنده به دلیل عدم ارسال اعلامیه‌های لازم توسط خریدار متحمل هزینه‌ای شده باشد، خریدار باید با فروشنده تسویه کند.
اعلام‌ها
در شرایطی که مطابق با قرارداد فروش، خریدار مسئول تعیین زمان و مکان تحویل کالاها باشد، خریدار باید کلیه اعلامیه‌های لازم برای تعیین زمان تحویل و نقطه مکانی دقیق تحویل را برای فروشنده ارسال کند.
ترم DDP و تجارت جهانی
کسب‌وکارها برای تجارت جهانی و صادرات و واردات انواع کالاها باید به قوانینی بین‌المللی پایبند باشند که درواقع همان ترم‌ها هستند. در این مقاله، ترم DDP و مفهوم آن به‌دقت معرفی شد و درنهایت نیز وظایف فروشنده و خریدار در این قاعده بررسی شدند. اکنون می‌دانید به‌عنوان خریدار یا فروشنده، با انتخاب این قاعده برای صادرات و واردات چه وظایفی بر عهده خواهید داشت و چه زمانی ریسک حمل کالاها به طرف معامله منتقل خواهد شد. با توجه به اینکه این قاعده برای تمامی روش‌های حمل کاربرد دارد، بسیار پُرکاربرد است و باید با قوانین آن آشنا شوید.
